Trong cuộc sống có bao h bạn đánh giá một con người ko? Câu hỏi vừa rồi của tôi hơi thừa phỏng? Tại vì cái việc đánh giá con người này thì ai cũng có, nhưng nó thành vấn đề ở chỗ là có những lúc bạn đánh giá người ta từ trong thâm tâm mà ko hề do bạn tự chủ động đánh giá. Vì sao lại xuất hiện những sự đánh giá vô thức này? Nó dựa trên những ấn tượng của bạn đối với một người nào đó mà bạn gặp. Và sự đánh giá này cũng còn phụ thuộc vào độ dài thời gian bạn tìm hiểu người đó, độ thân quen đối với người đó. Tớ nói thế nghe có vẻ thô thiển, nhưng sự thật là vậy. Có hai kiểu đánh giá từ trong thâm tâm mà bạn ko biết như thế.
– Đầu tiên là kiểu đánh giá ngay khi gặp mặt lần đầu hoặc nghe nói lần đầu:
Ví dụ thế này, bạn gặp một người chưa bao h bạn biết tới, thì những biểu hiện bề ngoài của anh ta sẽ để lại ấn tượng trong đầu bạn, từ đó, một ý nghĩ vô thức trong đầu bạn sẽ hình thành để đánh giá ngay lập tức con người anh ta, dù rằng bạn vẫn chưa có ý định xếp anh ta vào loại người nào. Hay như bạn nghe bạn bè và mọi người kể về ấn tượng của họ về một nhân vật nào đó bạn chưa hề biết, những điều đó cũng sẽ ảnh hưởng tới ấn tượng của bạn đối với người đó về sau này, khi bạn gặp người ta, và tiếp xúc nhiều hơn. Ấn tượng của bạn đối với người đó có thể nói sẽ ko bao h thay đổi, dù thế nào nữa. Điều này còn phụ thuộc vào những quan niệm, nhận thức của bạn về cuộc sống.
– Tiếp theo là kiểu đánh giá sau một thời gian quen biết đủ dài:
Ấy là đối với những người bạn của bạn, những người thân của bạn, những người có thể ko phải là bạn của bạn mà chỉ gọi là quen biết, hoặc thậm chí ko biết bạn, nhưng bạn biết họ đủ nhiều do bạn đựơc nghe nói nhiều về họ, hoặc bạn được thấy cách họ sống. Qua những gì bạn đã biết về họ, sự đánh giá sẽ tự nhiên được sinh ra trong đầu bạn mà bạn ko biết. Đó là những đánh giá dựa trên nền tảng những việc người đó làm, cách suy nghĩ, quan niệm, nhận thức, khả năng, hay nói ngắn gọn hơn là tâm hồn họ. Những đánh giá đó còn dựa trên cả thái độ và tình cảm của bạn đối với họ. Đó còn vì bạn đã nhìn vào con người họ từ nhiều phía hơn, bạn thấy đựơc mọi mặt trong tâm hồn họ, trong cách hành xử, ứng xử của họ trong cuộc sống tuy rằng những ấn tượng đầu tiên về họ chẳng bao h phai nhạt đựơc. Vì thế nên cách đánh giá này có thể nói là sẽ có độ chính xác cao hơn tuy rằng với bạn bè và người thân thì nó sẽ thiếu tính khách quan .
Bạn có thể thấy rằng, cách đánh giá thứ nhất chỉ là những nhận xét chủ quan của bạn về một người và nó mang tính phiến diện nhiều hơn, vì bạn chỉ đứng từ một phía để nhận xét về họ (tất nhiên là việc nhận xét đánh giá này là vô thức đối với bạn, nó gọi ngắn gọn là cảm tình ấy mờ ). Còn cách đánh giá thứ hai lại được đúc rút từ những nền tảng vững chắc của việc bạn đã biết họ, hiểu họ. Thế nên trong cuộc sống đôi khi ta cần gạt bỏ bớt đi những ấn tượng đầu tiên, đừng vội đánh giá một con người chỉ từ những biểu hiện bên ngoài rất phiến diện, mà hãy cân nhắc kĩ lưỡng, tìm hiểu con người họ, nhìn vào tâm hồn họ, để biết mình cần phải làm gì trong việc đánh giá người đó. Hơn thế nữa, đừng bao h dựa vào những quan niệm, nhận thức của cá nhân để đánh giá và quy kết tính cách của một con người, vì chính mình chưa chắc đã đúng.
Chính bản thân tớ cũng đã là một nạn nhân của việc đánh giá con người cực kì phiến diện từ một phía, từ những nhận xét của người nọ truyền tai người kia rất thiếu cơ sở, do đó mà tớ có khá là ít bạn thân. Nhưng chính tớ cũng ko ít lần đánh giá con người theo những cách sai lầm đó, để rồi khi nhận ra sai lầm rồi thì đã quá muộn.
Có lẽ thỉnh thoảng tớ lại viết một bài giáo dục công dân thế này mọi người đọc thấy chán lắm đúng ko? Nhưng thỉnh thoảng có một số chuyện xảy ra hàng ngày làm tớ nảy ra ý định viết lăng nhăng thế này thôi, chỉ là suy nghĩ của tớ thôi, có gì đụng chạm, mọi người bỏ qua cho tớ.